Znajdź zawartość

Witamina C jest z całą pewnością najpopularniejsza witaminą stosowaną przez społeczeństwo. Nie ulega wątpliwości, że jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina C jest także składnikiem wielu suplementów diety, jest także jednoznacznie kojarzona ze zdrowym stylem życia. Warto jednak wiedzieć i pamiętać, że może ona wchodzić w interakcje z przyjmowanymi medykamentami, wywołując zarówno korzystne, jak i niepożądane efekty uboczne. Warto więc zawsze upewnić się (pytając lekarza, farmaceutę, bądź sprawdzić samemu) czy sami sobie nie szkodzimy. Witamina C, czyli kwas L-askrobinowy, jest niezbędna w przemianach metabolicznych u wszystkich gatunków zwierząt i człowieka. Organizm ludzki niestety nie posiada zdolności do syntezy tej substancji, więc zapotrzebowanie na nią musi pokrywać wraz z pożywieniem bądź suplementacją. O ile witaminę C znajdziemy w wielu produktach (acerola, winogrona, papryka, owoce cytrusowe, porzeczki, maliny, kapusta, jabłka itd.), to niestety jest ona bardzo wrażliwa na działanie czynników zewnętrznych. Niszczy ją między innymi wysoka temperatura, światło i bezpośredni kontakt z powietrzem. Pozytywna rola witaminy C jest bezsprzeczna. Uczestniczy w procesach utleniania, redukcji, jako antyoksydant chroni komórki przed wolnymi rodnikami. Bierze udział w biosyntezie kolagenu, kwasu foliowego, hormonów kory nadnerczy, hormonów sterydowych i insuliny, wpływa na metabolizm tyroksyny oraz ułatwia przyswajanie żelaza. Oczywiście, witamina C stymuluje także układ odpornościowy. Niedobór witaminy C w diecie jest odczuwalny już po kilku tygodniach i może doprowadzić do ogólnego osłabienia, bólu mięśni i stawów, opóźnionym gojeniem się ran a nawet krwawieniem i stanami zapalnymi dziąseł, krwawieniami z nosa oraz rozwojem szkorbutu. Kiedy należy zachować szczególną ostrożność w przyjmowaniu witaminy C? Przede wszystkim szczególną ostrożność powinny zachować osoby ze stwierdzoną hemochromatozą, niedokrwistością syderblastyczną i talesemią, a więc z chorobami, którym towarzyszą zaburzenia gospodarki żelaza, ponieważ nasila ona wchłanianie tego pierwiastka. Długotrwałe podawanie dużych dawek kwasu askorbinowego u osób z kamicą dróg moczowych powoduje tworzenie się i odkładanie złogów w nerkach. Większe ilości witaminy C nie są również zalecane kobietom ciężarnym, ze względu na jej potencjalnie szkodliwy wpływ na płód. Według klasyfikacji Agencji Żywności i Leków (Food and Drug Administration - FDA) dotyczącej ryzyka stosowania leków w czasie ciąży wyższe dawki tej substancji należą do kategorii C. Oznacza to, że badania na zwierzętach wykazały ich niekorzystne działanie na płód, ale nie potwierdzono tego w badaniach klinicznych na człowieku. Stosowanie większych dawek witminy C może sfałszować wyniki niektórych testów wykonywanych metodami oksydoredukcyjnymi, na przykład oznaczenie glukozy, kreatyniny, bilirubiny oraz takich enzymów jak aminotransferaza alaninowa (ALAT), aminotransferaza asparaginianowa (AspAT) i dehydrogenaza mleczanowa (LDH). Planując analizę krwi czy moczu, trzeba o tym pamiętać i nie przyjmować kwasu askorobinowego przynajmniej przez jedną dobę przed badaniem. Witamina C zwiększa szybkość usuwania z organizmu trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, a także że zmniejsza skuteczność pochodnych fenotiazyny (niektórych leków przeciwuczuleniowych i przeciwpsychotycznych) oraz antybiotyków aminoglikozydowych (np. gentamycyny i amikacyny) Na witaminę C powinny zwracać uwagę kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną, wchodzi ona bowiem w interakcję z tymi środkami, powodując skutki uboczne. Kwas askrobinowy może podnosić stężenie estrogenów we krwi, a przez to wzmacniać właściwości pigułek antykoncepcyjnych. Niska dawka hormonów okazuje się wówczas wysoka, co z kolei nasila ich działanie niepożądane. Wiąże się to z dolegliwościami pęcherzyka żółciowego, wzdęciami, nudnościami, wymiotami, wypadaniem włosów, bólami głowy, depresją, podwyższonym poziomem cukru we krwi i zaburzeniami popędu płciowego. Badania wykazały, że 1g witaminy C może podnieść poziom estrogenów niemal o 50%. Jak widać nawet tak popularna i powszechnie stosowana witamina powinna być stosowana rozważnie aby nie przysporzyć kłopotów. Nie powinien to być jednak powód do zaprzestania tak ważnej suplementacji. Z pewnością warto dokładnie przeanalizować skład stosowanych leków, a w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.